Truyện ngắn của Lê Hà Ngân

   Căn nhà nhỏ bên mép sóng vi vút gió đông. Chiếc sân cát hiu hắt loằng ngoằng hoa muống biến. Màu hoa tím cồn tím dạ như tạc vào lòng gã nỗi chênh vênh. Con thuyền thúng xơ xác bởi  những ngày biển động giờ mệt mỏi gối đầu bên mép sóng. Tiếng chuông xứ đạo rền rĩ cất lên  trong mùa Giáng sinh càng làm tim gã cồn đắng. Nhìn chiếc laptop cũ kỹ đặt trên manh chiếc ẩm tơ tướp bầm thâm vì vị mặn của gió biển khiễn gã thở dài. Gã chợt thấy mình như đi biển mồ côi. Thiếu phụ xanh như tàu lá vén tấm màn nâu từ trong căn buồng ẩm mốc bước ra. Đôi mắt đượm buồn hun hút gió chiều đông cất giọng khàn khàn:

   - Ông ôm con bé một lúc nhé! Đừng để nó khóc tội nghiệp. Nó sốt từ sáng tới giờ mới ngủ đấy. Em đi lễ đây. ..Sắp Giáng sinh rồi đừng để em có tội với bề trên. Lâu lắm rồi em có được vào nhà thờ đâu?  Dân xóm chài nhìn thấy em là ai cũng dè bỉu.

  Người đàn bà khoác chiếc áo  dài đen nhăn nhúm vào tấm thân gầy, với sợi dây bạc có thánh giá đeo vào cổ, đưa tay làm dấu thánh rồi bước nhanh về phía bờ đê có con đường dẫn vào nhà thờ.

  Gã lại thở dài ôm đứa bé chặt hơn. Đưa bé chép chép môi, khuôn mặt non nớt nhăn lại  muốn khóc. Gã sợ hãi vỗ vỗ nó thật dịu dàng. Cái cảm giác như tim thắt lại chỉ sợ nó thức dậy thì gã sẽ chẳng biết xoay sở thế nào. Thậm chí tiếng ru con gã cũng chẳng dám  thốt lên. Nín đi con! Con đừng khóc nữa...cha rầu ruột lắm rồi. Nhìn cái laptop chỏng chơ ở cuối giường gã biết là mình đêm nay sẽ chẳng cày xong cái truyện ngắn số Tết cho báo đặt hàng.

Gã lại nhớ thắt lòng gian nhà mái bằng cao ngất ngưởng miền trung du Phú Thọ, nhớ cả cái ô tô lúc nào cũng bóng loáng luôn đưa anh em văn nghệ sỹ của gã đi chơi nếu họ có dịp ghé thăm. Gã nhớ đứa cháu ngoại má đỏ hồng xinh như công chúa trong cổ tích lúc nào cũng nhõng nhẽo đòi mua bim bim mỗi khi ngoại có nhuận bút gửi về. Và cả nhớ mụ giáo già nhà gã luôn cung cúc phụng sự chồng vì mình không biết đẻ con trai.

    Chao ôi! Oan nghiệt lắm những lần gã ra từ đường họp họ tế lễ trong những ngày kị giỗ. Đừng đùa, gã là nhà văn, nhà báo vua biết mặt chúa biết tên là người sang trọng của cả cái tổng này chứ ít đâu. Thế mà cứ chải chiếu bưng cỗ là y như rằng gã bị đẩy xuống ngồi chiếu dưới. Cái chiếu chỉ dành cho những kẻ không có đinh nối dõi tông đường. Nhìn bản mặt bè bè dề bỉu của thằng lái trâu cuối làng vênh vênh  cười khùng khục :

   - Uí dời quan nghè đã trồng cây gây rừng ở đâu chưa nhỉ? Cố mà kiếm lấy cái vòi mà nối dõi tông đường nhé. Chết còn có đứa hương khói chứ.

   Gã bực mình chả muốn tới từ đường nữa, nhưng không tới thì lại bị nhắc nhở như mình có tội  với tổ tông. Lại nhớ đến tiết thanh minh năm kia, chiếc xe hơi bóng loáng vượt dặm ngàn thiên lý đậu ngay ngoài cổng sân từ. Một lão già bệ vệ cavat tề chỉnh oai vệ dắt một thằng bé chừng năm tuổi cũng tề chỉnh cavat y chang lão từ trên xe bước xuống. Thằng bé nhanh nhảu như đã được tập duyệt từ trước:

    - Cháu chào các ông các bà ạ!

  Mọi người ngạc nhiên vì sự lễ phép chững chạc của con nhà gia giáo, vì sự kháu khỉnh đáng yêu của thằng bé. Một bà vội vã cất tiếng hỏi:

• Này cu mày là con nhà ai thế?

    Đứa bé nhăn mặt bĩu môi vì nó bị gọi là cu, liền kéo tay kẻ cavat tề chỉnh kia phụng phịu:

     - Bố ơi bà ấy cứ gọi con là cu.

     Lão bố toét miệng cười xoa đầu con:

     - Ừ con là thằng cu vàng cu bạc của bố chứ còn gì nữa.

     Rồi lão hớn hở vênh váo dẫn thằng con mang lễ vào trình diện tổ tiên. Lão trưởng tộc hân hoan:

    - Cả họ mừng cho anh nhé! Là thương gia bất động sản ở Hà Thành anh cứ phải đẻ lấy dăm thằng cu cho nó phồn thịnh. Muốn đâu đâu thì đâu họ ta là cứ phải “ đa tử đa tôn đa phú quý, đắc tài đắc lộc đắc vinh hoa”. Tôi nói thế khí có phải không bà con ,

    Lão trưởng tộc cười ha hả tự thưởng cho câu nói nho nhe đầy đắc chí của mình. Cả họ cười theo hân hoan sung sướng vì lễ vật lão doanh nhân mang về khá hậu hĩnh. Vài kẻ ác tâm còn nhìn vào mặt gã đang ngồi chiếu mâm dưới mà cạnh khỏe:

• Nhà anh Toàn cũng cố mà bắt chước nhé.

     Thấy chồng trở về trong thất thểu, mặt đỏ gay vì say rựou miệng lảm nhảm:

    - Chúng mày cút hết đi, lũ vịt giời ăn hại, chúng mày làm nhục ông thế này.

     Cô giáo làng ứa nước mắt, đắp chăn cho chồng và lặng lẽ xuống nấu bát cháo đậu xanh giải rượu.

      Một tuần trong câm nín nặng nề. Nhà như có đám. Mâm cơm nguội lạnh chẳng ai nói cùng ai. Gã lại uống rượu nhiều hơn. Căn bệnh cũ tái phát từ chiến tranh lại kéo về hành hạ gã. Những cơn mưa rừng, lán thanh niên xung phong tơi tả trong khói bom...và những người con gái đẹp chập chờn trong cơn mơ. Và kết thúc giấc mơ bao giờ cũng là tiếng đứa bé trai cười vang. Giấc mơ và cơn sốt làm gã gầy như xác ve. Nhìn bóng chồng  cô giáo  làng nuốt nước mắt vào trong để vơi đi tủi hờn cay đắng.

     Chiều trung du  lê thê buồn, mưa mỗi lúc một dầy hạt. Toàn trở về nhà khi mâm cơm đã nguội. Chìa ra cái giấy trước mặt vợ:

     - Đợi này anh  đi họp cựu chiến binh  ở Hà Nội chắc  ở đấy chơi lâu lâu một chút. Mình cứ yên tâm không phải lo cho anh. Dưới đấy anh có đồng đội rất nhiều. Anh muốn hàn huyên với mọi người cho thanh thản  sau này có tuổi đi lại khó khăn hơn.

    Bàn tay gầy gầy của gã vỗ vào vai vợ ra chiều an ủi. Vợ gã nhìn vào mắt chồng rồi ứa nước mắt quay đi. Bao ẩn ức trong ánh nhìn tội nghiệp của vợ làm lòng gã trĩu buồn.  Cái giống đàn bà ở đâu mà mau nước mắt. Chồng đi có mấy ngày mà cũng khóc được rõ lạ? Vậy chiến tranh gã cứ biền biệt mãi thì sao?

     Hà Nội vào đông lả lướt khăn san và dịu dàng  hương hoa sữa. Nhịp phố dường như chậm hơn  trong khúc giao mùa. Nước hoa mộc của vài thiếu phụ thoáng quá khiến gã bâng khuâng. Cái cảm giác xốn xang thật lạ ùa về trong tâm hồn gã.  Quán cà phê gà ngồi cùng ông bạn họa sỹ hà thành lênh đênh giai điêu: “ Em tôi đi, màu son lên đôi môi. Khăn san bay, lả lơi bên vai ai. Trời thắm gió trăng hiền. Hà Nội thêm bóng dáng nàng tiên..” Gửi người em gái của Đoàn Chuẩn khiến lòng gã thao thiết chìm vào lời ca suối nhạc. Không gian tĩnh,  gã phiêu bồng, chỉ khi tiếng thỏ thẻ cất lên:

  - Thưa ông dùng gì ạ?

      Nàng hiện ra giản dị mộc mạc trong áo gụ nhà quê. Đôi bàn tay  thô vụng  nhưng ánh mắt to trong sáng như biết nói thì gã thấy chơi vơi như chết đuối.  Họa sỹ mỉm cười nhìn gã và gái quê rồi quay đi. Cái cười của họa sỹ khiến gã như được giải thoát.  Ánh mắt to sáng rỡ,  âm sắc thật thà đến tội nghiệp của gái miền biển thì khiến gã mất ngủ khi đêm về. Gã dốc cả nỗi niềm trong chén rượu đêm đông cùng họa sỹ nhưng chỉ gặp ánh mắt  muộn phiền cùng cái lắc đầu của ông:

     - Thôi ông bằng lòng với số phận đi. Tuổi này rồi còn tính toán chi cho thêm mệt. Người tính không bằng trời tính đâu. Con trai hay con gái quan trọng gì. Con nào có ngãi có nghì thì nên mà.

      Gã buồn bã khi nghe lời khuyên can của bạn mình,  người lính Trường Sơn đã từng vào sinh ra tử cùng gã.  Nhưng nhớ tới tiếng cười lời nói bóng gió của họ hàng làng mạc thì gã lại càng quyết tâm. Kế hoạch được lập trình trong đầu. Ngày nào gã cũng tới quán cà phê nơi có gái quê mắt to sáng rỡ. Có nét đằm thằm mộc  mạc khiến gã rất ưa. Nhưng cái quấn hút hơn vẫn là vẻ phồn thực rất đàn bà của nàng. Hà Nội không vội được đâu. Kệ! Không chần chừ ăn chơi không sợ mưa rơi nhé. Gừng càng già càng cay nhé! Gã  lấy thẻ trong ví rút hết số quỹ đen còm cõi  tích cóp bao năm nay để làm việc lớn. Lòng thầm khấn nguyện là sẽ có được nàng. Đàn bà nhà quê quá lứa lỡ thì bỏ quê ra phố kiếm việc làm thêm giờ rưng rưng cảm động khi có tấm chân tình rót mật vào tim. Gã đã thành công ngoài  dự định khi một tuần thì nàng đã thuộc về gã. Sau cú điện thoại hối hả điện về cho vợ:

     - Mình ạ! Anh ở lại dưới này một thời gian nhé! Anh em lâu ngày không gặp nhau đã mời  anh đi thăm lại chiến trường xưa tận trong Nam.  Tháng sau anh mới về nhé.

     Tiếng bối rối khắc khoải của vợ  vang lên trong máy điện thoại khiến gã áy náy:

     - Sao mình đi lâu thế. Còn bao việc trọng đại đang chờ mình ở nhà mà.. Em biết ngay mà...Mình không thương em nữa hay sao...

     Tiếng nghẹn nghẹn thổn thức của vợ cất lên, nhưng gặp  đôi mắt ngơ ngác của gái quê đang chăm chú nhìn mình thì gã vội vàng tắt máy.

     Căn phòng trọ được cấp tốc thuê với giá phải chăng. Sợi dây chuyền vàng tây thả vào chiếc cổ của gái quê. Những lời thì thầm âu yếm khiến gái miền biển xiêu lòng. Nàng cảm động vì từ nay đã có chỗ nương tựa, già  thì đã sao cơ chứ, quan trọng là ông ấy thương mình. Ông ấy muốn có con với mình. Nếu Chúa thương tình cho nàng đẻ một đứa con trai với ông thì cuộc đời nàng sẽ sang trang mới. Nàng sẽ không còn ảm đạm bên căn nhà nhỏ trong rừng phi lao nghe thủy triều vỗ vào bờ cát. Tim không còn âu lo côi cút  mỗi khi  bão biển ập về.

       Hà Nội không vội được đâu nhưng ruộng già mạ ngấu. Chỉ trong một tháng trời nàng đã hoài thai trong niềm hân hoan hy vọng của gã.

      Gái miền biển nước mắt đầm đìa về lại căn nhà nhỏ trong rừng phi lao. Chiều hoang hoải  trong tiếng chuông nhà thờ  rền rĩ cất lên.  Đêm nằm nghe biển thở đặt tay bụng mình  nghe nhịp đập của con thơ,  khắc khoải chờ đợi một bóng hình đã hẹn mà mãi chưa trở lại. Bụng mỗi ngày một nhô cao, lo sợ  hoảng hốt trong tiếng dè bỉu của dân  xóm chài.  Khắc khoải nhìn từng cánh chim thiên di trong mây bạc. Trời thương ông ấy cũng đã trở lại trong dáng vẻ tiều tụy và chiếc valy chật căng sách vở. Vuốt vuốt cái bụng của người đàn bà xứ biển ông trầm ấm:

     - Từ nay tôi sẽ ở lại đây với mẹ con em. Tôi đã đem theo tiền lo cho mẹ tròn con vuông. Tôi là chồng em, em không lo lắng sợ hãi gì cả.

      Nàng mừng rỡ nhưng vẫn lo âu:

    - Thế còn bà ấy và  gia đình ông nữa chứ. Nếu nó cũng là con gái thì sao...

     Nàng bụm miệng bật khóc.  Gã bối rối vỗ yên nàng:

     - Nếu nó là con gái thì trời bắt tội tôi phải chịu. Tôi vẫn thương hai mẹ con em và bảo bọc cho em.

    Bếp nhà ai đỏ lửa, hoa đào hàm tiếu chúm chím trong vườn đông. Mùa Giáng sinh qua đi  dân xứ biển cũng hối hả chuẩn bị cho Tết Nguyên Đán sắp tới. Chỉ có mấy tháng trời mà tóc gã đã biến ra sương khói. Gã ngồi ủ rủ bên chiếc nôi tre có đứa trẻ thơ thiếp ngủ. Tấm chăn lính đã bạc màu đắp lên kĩ càng cho đứa trẻ. Bỗng gã  giật mình khi nghe tiếng nói quen thuộc ở sau lưng:

     - Nào cho tôi xem hoàng tử của ông, đích tôn của dòng họ xem nào? Gớm tôi tưởng con nào khéo đúc ra cái vòi cho ông nở mày nở mặt với dòng họ. Ai ngờ thị mẹt vẫn hoàn thị mẹt. Có khác chi mẹ con tôi. Trời ơi sao cuối đời tôi lại vướng phải nghiệp chướng này cơ chứ?  

     Hàm răng người đàn bà nghiến chặt như nuốt nỗi đớn đau cay đắng vào trong. Đứa trẻ nghe tiếng nói chợt thức giấc khóc thét lên. Gã luống cuống  nhìn vợ. Người đàn bà bực bội nhìn gã:

    - Già rồi mà vẫn sinh tật, giờ thì ông sướng chưa? Ông hả hê vừa lòng rồi nhé !Mèo vẫn hoàn mèo. Mẹ con nó có hơn gì mẹ con tôi.

        Đứa bé khóc, người đàn bà cũng khóc. Không đành lòng bà bế đứa bé lên thấy tã nó ướt đầm, bà ngần ngừ  chạy ra mảnh sân phơi đồ con trẻ. Nhìn dãy đồ em bé ít ỏi  cũ kỹ bà thở dài vơ đại một chiếc tã rồi vò mềm quấn cho đứa bé. Thật lạ trong vòng tay bà đứa bé nín khóc ngay. Xót xa nhìn chồng tiều tụy, bà vội  vàng lấy tấm áo khoác đem theo dúi vào tay ông. Mở túi lấy ra sấp tiền:

      - Đây là mấy tháng lương hưu của ông tôi đã lĩnh. Tôi chả tiêu đồng nào đâu. Ông cầm lấy mà mua sữa cho con bé. Nó không có tội để nó gầy xanh quá thì khổ.

     Năm năm sau chiều trung du thấp thoáng sắc hoa đào,  bếp nhà ai rực hồng hương bánh tét bánh chưng. Cây nêu ngày Tết phất phới cờ ngũ sắc, từng đoàn xe hối hả chở người về quê ăn  Tết. Có một người đàn ông tóc bạc trắng ngơ ngác trước ngõ nhà. Đứa bé gái xinh xắn giống ông như hai giọt nước cứ kéo tay cha. Người đàn bà ngỡ ngàng chân muốn chùn xuống,  khi nhận ra bóng hình thân yêu xưa. Con bé sợ hãi trốn sau chiếc ba lô lính  đã bạc màu nhưng lại yên lòng khi nghe  cha nó lên tiếng:

       - Lạy mẹ đi con. Mình tha tội cho tôi. Tôi đem con về ở mình. Mẹ nó không còn nữa.

     Người đàn bà bật khóc ôm đứa bé vào lòng xót xa. Rồi bế nó tới gần bếp lửa đang rừng rực cháy. Bà mở nồi lấy đũa  vớt một tấm bánh cóc be bé xinh xinh nhìn con bé âu yếm:

• Đây là bánh chưng của con nhé.

   Ông ngỡ ngàng giàn nước mắt. Cảm giác như vừa vượt qua một triền dốc mù sương. Rưng rưng đôi mắt già nua nhìn vợ.

            Hình như hoa đào chợt thắm hơn trong vườn đông. Én hãy về đi sau bao mùa giá rét.