NHÓM TÁC GIẢ: XUÂN DƯƠNG, TRẦN SẢN, HOÀI THƯƠNG

Thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng về phát triển văn hoá, văn học nghệ thuật, ngày 16/6/2008 Bộ Chính trị (khoá X) đã ban hành Nghị quyết 23-NQ/ TW về tiếp tục xây dựng và phát triển văn học, nghệ thuật trong thời kỳ mới. Sau 15 năm triển khai thực hiện nghị quyết đã cho thấy sự quan tâm, lãnh đạo đúng đắn của Đảng đối với hoạt động văn học nghệ thuật, là động lực để lực lượng văn nghệ sỹ hăng say sáng tác, góp phần đưa văn học nghệ thuật phát triển lên một tầm cao mới. Nghị quyết số 23-NQ/TW đã khẳng định: “Văn học nghệ thuật là lĩnh vực rất quan trọng, đặc biệt tinh tế của văn hoá; là nhu cầu thiết yếu, thể hiện khát vọng chân, thiện, mỹ của con người; là một trong những động lực to lớn trực tiếp góp phần xây dựng nền tảng tinh thần của xã hội và sự phát triển toàn diện của con  người Việt Nam...”. Dưới ánh sáng của Nghị quyết 23 và sự chỉ đạo của Tỉnh ủy, BCH Hội Văn học Nghệ thuật (VHNT) tỉnh Nam Định cùng toàn thể hội viên đã xác định các nhiệm vụ: cần đẩy mạnh thực hiện xây dựng và phát triển văn học nghệ thuật bám sát các mục tiêu phát triển của tỉnh, phục vụ kịp thời nhiệm vụ chính trị, tuyên truyền các chủ trương, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; phản ánh, quảng bá hình ảnh tốt đẹp về văn hóa và con người Nam Định; trực tiếp tham gia xây dựng và hoàn thiện con người, tôn vinh các giá trị tốt đẹp trong đời sống xã hội, hướng con người vươn tới giá trị chân - thiện - mỹ; nhạy bén và mạnh dạn thể hiện rõ nét tính chiến đấu, cảnh báo, phản biện, đấu tranh có hiệu quả, góp phần ngăn chặn, đẩy lùi xu hướng, trào lưu tiêu cực, phản văn hóa... góp phần xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc.

Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Nam Định (tiền thân là Hội VHNT Hà Nam Ninh) được thành lập theo Quyết định số 930 ngày 12-4-1976 của UBND tỉnh Hà Nam Ninh, đến nay đã được 46 năm phát triển và trưởng thành. Đây là tổ chức chính trị - xã hội - nghề nghiệp có tính chất đặc thù của những người hoạt động trong lĩnh vực văn học nghệ thuật ở địa phương. Sau 15 năm nghị quyết đi vào cuộc sống, đội ngũ văn nghệ sỹ ngày càng phát triển. Hội Văn học Nghệ thuật Nam Định từ 220 hội viên đến nay có 253 hội viên thuộc 7 chuyên ngành: Văn xuôi, Thơ, Nghiên cứu phê bình, Âm nhạc - múa, Nhiếp ảnh, Mỹ thuật, Sân khấu. Chi bộ Hội VHNT tỉnh Nam Định gồm 07 đảng viên văn phòng Hội và 120 đảng viên hoạt động ở 7 bộ môn. Ban chấp hành, chi bộ Hội có bản lĩnh chính trị vững vàng, có năng lực sáng tác và có uy tín năng lực đoàn kết, quy tụ, phát huy sức sáng tạo của hội viên là hạt nhân quan trọng trong xây dựng Hội ngày càng phát triển vững mạnh.

Sau khi Nghị quyết số 23-NQ/TW của Bộ Chính trị được ban hành, căn cứ thông báo Kết luận số 169-TB/TW ngày 2/8/2008 của Bộ Chính trị và Hướng dẫn số 47-HD/BTGTU ngày 6/8/2008 của Ban Tuyên giáo Trung ương, Ban Thường vụ Tỉnh uỷ Nam Định đã chỉ đạo xây dựng Kế hoạch số 55-KH/TU ngày 10/9/2008 về học tập, quán triệt và triển khai thực hiện các Nghị quyết hội nghị Trung ương 7 và Nghị quyết 23-NQ/TW của Bộ Chính trị khoá X. Hội Văn học Nghệ thuật đã tổ chức quán triệt, triển khai sâu rộng Nghị quyết số 23-NQ/TW tới cán bộ, đảng viên, nhân dân và đội ngũ văn nghệ sĩ thuộc các chuyên ngành: Văn, Thơ, Nghiên cứu phê bình, Âm nhạc-múa, Nhiếp ảnh, Mỹ thuật, Sân khấu và các Chi Hội Văn học Nghệ thuật trên địa bàn tỉnh.

Qua 15 năm thực hiện Nghị quyết số 23, chi bộ cơ quan Hội VHNT nhận thức rõ vai trò, vị trí của văn học nghệ thuật trong hệ thống chính trị là tập hợp, động viên đội ngũ văn nghệ sĩ của tỉnh sáng tác và giới thiệu với công chúng nhiều tác phẩm văn học, nghệ thuật có giá trị phục vụ nhân dân, phục vụ công cuộc đổi mới và xây dựng quê hương, đất nước. Do vậy chi bộ cơ quan Hội đã chỉ đạo các hoạt động chuyên môn, thực hiện chủ trương, kế hoạch do chi bộ và Ban chấp hành Hội VHNT đề ra. Đội ngũ văn nghệ sỹ tỉnh nhà tự tin, tự hào vào chính mình, phấn đấu trở thành người chiến sĩ trên mặt trận văn hoá tư tưởng của Đảng, sáng tạo nhiều tác phẩm công trình văn học, nghệ thuật có chất lượng cao, phản ánh sinh động, phong phú, đa dạng, thi đua lao động sáng tạo, tạo ra các tác phẩm, công trình VHNT nhằm phục vụ nhân dân, đồng thời góp phần thúc đẩy sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Trên tinh thần nội dung Nghị quyết 23, lĩnh vực sáng tạo VHNT của tỉnh đã bám sát chủ đề, dòng chảy chủ đạo là chủ nghĩa yêu nước và nhân văn. Nhiều tác phẩm VHNT ở các loại hình: thơ, văn xuôi, sân khấu (chèo, cải lương, kịch nói), điện ảnh, âm nhạc, mỹ thuật, nhiếp ảnh, múa... được thể hiện đa dạng với các đề tài về lịch sử, chiến tranh cách mạng, tình yêu đôi lứa, tình cảm gia đình, bạn bè, đồng chí, đồng đội, phản ánh chân thực, rõ nét cuộc sống lao động, sản xuất của người dân từ thành thị đến nông thôn và những vấn đề thời sự xã hội. Các sáng tác VHNT mang đậm giá trị tư tưởng phục vụ tốt yêu cầu nhiệm vụ chính trị của tỉnh, góp phần bảo tồn, phát huy những giá trị văn hóa truyền thống của quê hương; lan tỏa, nhân rộng các gương người tốt, việc tốt, điển hình tiên tiến; lên án, phê phán những biểu hiện tiêu cực, mặt trái trong đời sống xã hội. Trong 15 năm qua, đội ngũ văn nghệ sĩ Nam Định đã sáng tác xuất bản tới công chúng bạn đọc 43 tập văn xuôi (trong đó có 15 tập tiểu thuyết,

20      tập truyện ngắn, 08 tập ký); 63 tập thơ;

21      công trình nghiên cứu-phê bình; 19 tác phẩm âm nhạc; 900 tác phẩm Mỹ thuật; 350 tác phẩm Nhiếp ảnh; 05 vở diễn; 12 tập kịch Sân khấu; 10 tập văn, thơ, nghiên cứu phê bình, âm nhạc-múa, mỹ thuật, sân khấu của 07 bộ môn; gần 18.000 cuốn Tạp chí Văn Nhân và 289 đầu sách của hội viên được xuất bản, 610 công trình và tác phẩm được nhận hỗ trợ sáng tạo văn học nghệ thuật.

Nhiều hội viên được trao tặng các giải thưởng văn học nghệ thuật trên các lĩnh vực của Trung ương và Quốc tế: 05 giải VHNT của Liên hiệp Văn học Nghệ thuật Việt Nam trao tặng; 12 giải VHNT về “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức phong cách Hồ Chí Minh” do Ban Tuyên giáo Trung ương trao tặng; 02 vở diễn được giải về “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức phong cách Hồ Chí Minh”; 03 giải thưởng Nghiên cứu phê bình ( Hội đồng lý luận phê bình Trung ương trao tặng); 15 giải thưởng Nhiếp ảnh toàn quốc và khu vực (Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam trao tặng); 11 giải thưởng Mỹ thuật toàn quốc và khu vực do Hội Mỹ thuật Việt Nam trao tặng; 08 giải Âm nhạc - múa Hội Nhạc sĩ Việt Nam trao tặng; 05 giải thưởng VHNT do Hội Nhà văn Việt Nam trao tặng; 46 huy chương vàng bạc Hội diễn Sân khấu toàn quốc và khu vực Hội nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam trao tặng. Để khuyến khích, khơi gợi tiềm năng sáng tạo của đội ngũ văn nghệ sỹ trong sáng tác, nhiều cuộc thi sáng tác quảng bá các tác phẩm văn học, nghệ thuật được UBND tỉnh quan tâm duy trì tổ chức thường xuyên. Với việc xét và trao giải thưởng Văn học Nghệ thuật mang tên danh nhân Trạng nguyên Lương Thế Vinh dành cho các văn nghệ sĩ có tác phẩm xuất sắc. Đã tạo không khí thi đua sôi nổi, phấn khởi trong sáng tạo tác phẩm, văn học nghệ thuật. Các công trình nghệ thuật, vở diễn đã giành nhiều giải thưởng xuất sắc, tạo những dấu ấn, đậm nét khắc sâu trong lòng công chúng và khẳng định vị thế trong nền văn học nghệ thuật nước nhà. Tiêu biểu UBND tỉnh đã trao tặng 69 giải thưởng Văn học Nghệ thuật Lương Thế Vinh lần thứ VI (2006-2010); 67 giải thưởng Văn học Nghệ thuật Lương Thế Vinh lần thứ VII (2011-2015) và 64 giải thưởng Văn học Nghệ thuật Lương Thế Vinh lần thứ VIII (2016-2020) cho các tác phẩm văn học nghệ thuật đạt chất lượng cao của các tác giả trong và ngoài tỉnh tham gia. 09 giải thưởng Nhiếp ảnh du lịch Nam Định (do Sở VHTT DL trao tặng);11 giải thưởng Âm nhạc do Hội VHNT tỉnh trao tặng; 22 giải thưởng Nhiếp ảnh “Đất và người Nam Định” do Hội VHNT tỉnh trao tặng; 50 Huy chương Vàng Bạc hội diễn cấp tỉnh; 55 tác giả được nhận kỷ niệm chương “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức phong cách Hồ Chí Minh”. Các cuộc thi đã thu hút đông đảo đội ngũ văn nghệ sỹ, nhà báo tham gia, sáng tạo nhiều tác phẩm nghệ thuật có giá trị, đạt nhiều giải cao để lại hiệu quả xã hội tích cực, tác động đến tư tưởng, tình cảm, đáp ứng nhu cầu văn hóa, tinh thần của nhân dân, góp phần xây dựng, quảng bá hình ảnh, con người Nam Định tới bạn bè trong nước và quốc tế.

Hoạt động sáng tác, quảng bá các tác phẩm văn học, nghệ thuật được các văn nghệ sỹ tích cực tham gia hưởng ứng. Nhiều tác phẩm văn học, nghệ thuật được đăng tải, giới thiệu, quảng bá trên chuyên trang, chuyên mục của Tạp chí Văn Nhân, xuất bản 6 số/năm và trang Thông tin điện tử văn học, nghệ thuật của Hội với nội dung phong phú, phù hợp với độc giả và khả năng tiếp nhận thông tin. Trong 15 năm, Hội Văn học Nghệ thuật đã đăng tải gần 5.000 tác phẩm của các văn nghệ sĩ trong tỉnh lên Tạp chí Văn Nhân và trang Thông tin điện tử văn học, nghệ thuật của Hội.

Nhằm đẩy mạnh công tác định hướng tư tưởng cho đội ngũ văn nghệ sĩ, động viên, khuyến khích các văn nghệ sĩ tích cực sáng tác, Hội VHNT tỉnh thường xuyên tổ chức nhiều đợt tập huấn nghiệp vụ cho hội viên; phối hợp với Trung tâm Hỗ trợ sáng tạo VHNT (Bộ Văn hóa Thể thao &Du lịch) duy trì tổ chức các trại sáng tác VHNT hàng năm tại Đà Lạt (Lâm Đồng), Nha Trang (Khánh Hòa), Vũng Tàu (Bà Rịa - Vũng Tàu), Đại Lải (Vĩnh Phúc), Đà Nẵng...; tạo điều kiện cho hội viên tham dự các trại sáng tác do Liên hiệp các Hội VHNT Việt Nam tổ chức tại các tỉnh, thành phố trong cả nước. Tham dự trại sáng tác, các hội viên có cơ hội được giao lưu, trao đổi, trải nghiệm thực tế cuộc sống, tích lũy thêm vốn sống và kinh nghiệm chuyên môn, nâng cao năng lực sáng tác, hoàn thiện những tác phẩm mới có giá trị cả về tư tưởng lẫn nội dung và hình thức. Công tác nghiên cứu lý luận, phê bình VHNT của tỉnh có bước đổi mới, góp phần lý giải khoa học hơn quan hệ giữa văn học nghệ thuật với chính trị, giữa hiện thực và nghệ thuật. Những năm gần đây, Bộ môn Nghiên cứu lý luận phê bình (Hội VHNT tỉnh) đảm nhiệm 3 đề tài khoa học cấp tỉnh được nghiệm thu gồm: “Sự thay đổi địa danh làng xã Nam Định trong thế kỷ XX” (Thạc sĩ Hoàng Dương Chương); “Dấu ấn văn hóa thời Trần với cộng đồng dân cư Nam Định” (Nguyễn Thị Cảnh); “Địa chí văn hóa huyện Vụ Bản” (Bùi Văn Tam); 2 chuyên đề: “Nghề và làng nghề Nam Định”, “Văn hóa dân gian trên đất Trực Ninh - Nam Trực” được Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam in thành sách. Nhiều hội viên bộ môn tích cực tham gia các cuộc hội thảo khoa học cấp tỉnh, cấp quốc gia và quốc tế trên nhiều lĩnh vực về: danh nhân, văn hóa vật thể, phi vật thể.

Theo Thạc sĩ - hoạ sĩ Vũ Xuân Dương Bí thư Chi bộ: Trong thời gian tới chi bộ Hội VHNT tiếp tục củng cố, kiện toàn bộ máy, cán bộ Hội Văn học Nghệ thuật đáp ứng yêu cầu và nhiệm vụ của văn học, nghệ thuật trong thời kỳ mới. Đoàn kết, tập hợp và phát huy mọi khả năng tiềm lực để tổ chức hoạt động văn học, nghệ thuật có hiệu quả. Xây dựng đội ngũ hội viên đoàn kết, gắn bó, động viên văn nghệ sỹ bám sát thực tiễn cuộc sống, đường lối văn hóa, văn nghệ của Đảng quán triệt sâu rộng các nội dung Nghị quyết số 23-NQ/ TW của Bộ Chính trị (khoá X) cũng như quan điểm, đường lối của Đảng về văn hoá, văn học nghệ thuật và Kết luận của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc một cách có hiệu quả. Nâng cao nhận thức của các văn nghệ sĩ về vai trò, tầm quan trọng của VHNT. Tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả Đề án phát triển văn học, nghệ thuật. Mở rộng hướng đầu tư, quảng bá các tác phẩm VHNT dưới nhiều hình thức. Tập trung bồi dưỡng các văn nghệ sĩ trẻ, bảo đảm có sự kế thừa về đội ngũ. Tiếp tục đẩy mạnh công tác xã hội hóa các hoạt động văn học, nghệ thuật, tăng cường hoạt động phối hợp, liên kết giữa các ngành, các địa phương, đơn vị nhằm phát huy ngày càng đông đảo các tổ chức, cá nhân, tầng lớp nhân dân tham gia hoạt động sáng tạo văn học, nghệ thuật.

Sự bùng nổ về công nghệ thông tin cùng với sự giao thoa, du nhập các yếu tố văn hoá ngoại lai, bên cạnh những tác động tích cực mang đến cũng không ít tác động tiêu cực đến đạo đức, lối sống, đời sống văn hoá văn học nghệ thuật. Các hoạt động chống phá trên mặt trận tư tưởng, văn hoá đã ảnh hưởng không nhỏ đến tư tưởng, tình cảm của một bộ phận người dân, nhất là văn nghệ sĩ, thế hệ trẻ. Từ thực tiễn 15 năm triển khai thực hiện Nghị quyết 23 đã cho thấy sự quan tâm, lãnh đạo chỉ đạo đúng đắn, sâu sát của Tỉnh uỷ, Uỷ ban nhân dân tỉnh trong lĩnh vực văn học nghệ thuật, tạo động lực để đông đảo văn nghệ sĩ hăng say sáng tác, phát triển nền văn học nghệ thuật tỉnh, góp phần xây dựng, phát triển nền văn hoá Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. Với tinh thần đoàn kết, dân chủ, sáng tạo, đổi mới, nối tiếp truyền thống văn hiến của quê hương, mỗi văn nghệ sĩ không ngừng lao động sáng tạo, có nhiều tác phẩm, công trình văn học nghệ thuật có chất lượng và tư tưởng nghệ thuật cao, góp phần xây dựng Hội ngày càng vững mạnh, quê hương Nam Định ngày càng giàu đẹp văn minh.